Focus 2014-11, Magazyny, gazety, Focus, 2014
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
//-->TAP.2?.Focusa·KazimierzPasekredaktor naczelnyTych wszystkichpoważnychnaukowychpisarzyStevenPin-ker, psychologzajmujÄ…cy siÄ™ naukÄ…ojÄ™zyku,w swoimwÅ‚aÅ›niewydanym poradniku(.Przewodnikopisaniuw XXI wieku dlanizmy pewnychprocesów,istotÄ™konkretnychludzimyÅ›lÄ…cych")przekonuje, zenajważniejszetopisaćpro-odkryćitp.)zwykÅ‚emuczytelnikowi,sto!Nieważne sÄ…zasadygramatyki, konstrukcjitekstu;powin-który naokreÅ›lonymzagadnieniusiÄ™nie zna?PoniÅ›myprzedewszystkimzwracać uwagÄ™nato, jakjÄ™zykjestpierwszebardzo trudno przy pisaniupominąćekspertomanalizowanyprzeznasz mózg.Zamiastpisać mÄ…drze,kwie-pewne aspektyopisywanegozjawiska,bo wydajeimsiÄ™,żeciÅ›cie,zawile,trzebapisaćprosto(takjakna codzieÅ„komu-spÅ‚ycajÄ…wtedytemat,popularyzujÄ… wersjÄ™wulgarnie okro-nikujemysiÄ™zinnymi)i krótko!Å»adneodkrycie? PowiedzciejonÄ….Po drugiekażdeuproszczenie,sprowadzenieprzed-to niektórym uczonym, naukowcom, dziennikarzom - u wie-stawianego problemu do minimumtopopeÅ‚nieniegrzechulupoprawnośćmerytoryczna powodujegmatwaninÄ™ zdaÅ„,Å›miertelnego,zaktóryniedostanÄ…rozgrzeszenia.Po trzecieprzezktórÄ…nie przebijesiÄ™nikt o normalniefunkqonu1Ä…cymużycienormalnych,potocznych,zrozumiaÅ‚ychdlalaikasłów·mózgu.TowÅ‚aÅ›nieudowadnia Pinker.MatakżejednÄ…radÄ™:natoobniżenierangizagadnienia, sprowadzenieautora doroliopisywanyproblemwartospojrzećzlotu ptaka.Ztakiej wyso-byle jakiegopismaka.Po czwarteautorytet, którejuż zniży koÅ›citaksamowidzi specjalistajak imyÅ›lÄ…cylaik.WtedymogÄ…siÄ™do popularyzacji wiedzy, niemyÅ›lio tym,żebyczytelnikaÅ‚atwiej siÄ™ dogadać.Azlotuptaka, oprócztego,żelepiejwidać,zainteresowaćtematem,pokazaćjegoznaczenie,powiÄ…zanietotakże Å‚adniej widać.c.b.d.o.z codziennymżyciem.Szkoda na tomiejsca,on chce przeka-zaćjaknajwiÄ™cejwiedzy!Dlaczego tak trudnoznaleźćautorów,którzy w sposóbprzystÄ™pny potrafiÄ…wytÅ‚umaczyćnaukowe teorie(mecha-PuÅ‚apkina myszy zróżnychepokObserwal:iorium.......„ .•„•..•••.••••.••„.„.„.„.„•.•• „ •.• „„ .•..•••6MedycynaMÅ‚odośćCywilizacjaKrwawe boginie..............................................................70w Indiach iNepaluwierniskÅ‚adajÄ… tysiÄ…cezwierzÄ…twofierze,byuzyskaćmoc pierwiastkakobiecego-PaweÅ‚ SkawiÅ„skiRozmaitoÅ›ci.....................................................................76JesieniÄ…pokazujÄ…,jak bardzo kreatywni1okrutnipotrafiÄ… byćludzie.mamy we krwi...........................................14Kontrowersyjna terapia moze pomóc chorymna alzheimera i inne schorzeniazwiÄ…zanezpodeszÅ‚ymwiekiem - lukasz KaniewskiJeszdużo biaÅ‚ka?Zamiastmięśnimozesz7.:!:~~od:wać osteoporozÄ™h~_orf'O"~ra-;.~6Motoryzacja..................................................................22KosmosPółwiekuPsychologiaWiekcierÅ„ny..........................................................„ ..•.......78na Marsie....................................................30NadCzerwonÄ… PlanetÄ…krążąnowesondy.CoodkryjÄ…?-TomaszAugustyniakCywilizaqaRozmnażajciesiÄ™!.....„.„.„..•.. „ .• „.„.•.. „.„.• „ •..•.• „.„„ •...36Dlaczego niepamiÄ™tamypierwszychlatżycia?-Krystyna RomanowskaTechnologiaKto manipul4ienaszymiemoc(jami?............84Rto praktyczniekażda wiÄ™ksza Å„rmainternetowa.obiStawkÄ… sÄ…miliardydolarówzreklam-MarekMataczCywilizacjaJakróżnekrajepróbujÄ…skÅ‚onićswoichobywatelido posiadania dzieci-MichaÅ‚FiedorowiczPrzyrodaZnaleźć, zakopać, zjeść...........................................42CooznaczajÄ…koloryisymbole w.Focusie"Bizneszza krab..............................................................88WięźniowiewsÅ‚użbiekorporacji-Kamil NadolskiJedynezwierzÄ™taurzÄ…dzajÄ…ceinnym pogrzebytopadlinozercy - WojciechMikoÅ‚uszkoMedycynaSześć biaÅ‚kowychGenialna bzdura:Yeti........................................92Gadżety............................................„ ••••••••...•.••••••..•.••••••••94OePrzyrodaNauka o ZiemiEkologiaTechnolog~amibów.......................................46byćProteinysÄ… dziÅ›w modzie, ale ich nadmiarmożeszkodliwydla zdrowia -MartaZaraskaFobosbrony: Ludziekontra myszy..........98PytaniaiOdpowiedzi.......................................102Felieton:W górach szybciejpÅ‚ynieczas............106MotoryzaqaWynalazkiInternetRozrywka............................................................................50Kulbura.„..„„...•„„.„......„...••.„ ...„.„..„ .•........•..••.••.•..•..•.....•..56H storiaMedycyna·ZdrowieCywilizacjaHistoriaPsychologiaEkonomiaKul.urc.~~~~~sGrzyb nahoryzoncie.............................„„„„„.„„„„.58KiedygroziÅ‚nam atak nuklearny -Andrzej FedorowiczJak tiodziaÅ‚a:Bomba atomowa...„.„... „ .......•••„.„.•..•„ .•..•..•.....•. .•. .•.•.64TechnologiaOZagubieni nacyfrowÄ™jmapie.........„ •.. „ ..„ .•„ ......66Elektroniczna nawigacjarozleniwianasze szarekomórki - Jan Stradowski4Focus- Listopad 2014ObserwatoriumPiÄ™kne inaczÄ™jONie ma jednego wspólnego dlacaÅ‚ej ludzkoÅ›cikanonu urody.Do takiegownioskudoszÅ‚amÅ‚oda amerykaÅ„skaartystka Esther Honig.Abypotwierdzićswojeprzypuszczenia, dziewczynawysÅ‚aÅ‚a swojÄ… fotografiÄ™do 40 grafików z25krajówÅ›wiata.ZatrudnienizapoÅ›rednictwemserwisuinternetowego FiverrartyÅ›cimielizazadaniewykonaćdowolny retusz portretu Esther-moglinaÅ‚ożyćcyfrowymakijaż, zaproponowaćuczesanie lub nawetzmienić ksztaÅ‚tust, oczu i nosa.„Projekt»Before&After« pokazuje, jakpiÄ™knojestpostrzeganewróżnychkulturachÅ›wiata"-po-wiedziaÅ‚a„Focusowi" artystka.WiÄ™cejzdjęćznajdziecie nastronie estherhonig.com.•6Focus- Listo pad 2014WronajesÅ‚i mÄ…drzÄ™jszaodsiedmiolaÅ‚ikaAWJedna z bajek Ezopaopowiada okruku i dzbaniezwodÄ….Ptak, bynapić siÄ™wody, do której niesiÄ™gadziobem, wrzuca do naczynia kamyki i w ten sposób podnosipoziom wody.Najnowszebadania, zainspirowaneEzopowÄ…bajkÄ…, pokazaÅ‚y, żew manipulowaniu poziomem wody w naczy-niuwronybrodate(Corvus moneduloides),endemicznygatunekzNowejKaledonii,sÄ…równiedobre jak siedmioletnie dzieci.Corina Logan zUniversityof California w Santa BarbaraopisaÅ‚awprestiżowymperiodyku „PloS One"seriÄ™ekspe-rymentów wykonanych zpomocÄ…biologów z University ofAuckland. Najpierw naukowcy przygotowali dwa pojemnikinawodÄ™takiej samejwysokoÅ›ci,leczróżnej Å›rednicyicoza tym idzie -objÄ™toÅ›ci.CelembyÅ‚osprawdzenie, czy ptakiodgadnÄ…,doktóregonaczynia powinnywrzucaćkamyki, bydosiÄ™gnąćnagrodyunoszÄ…cej siÄ™na powierzchni wody.WiÄ™kÂszość uczestniczÄ…cychwteÅ›ciewron brodatychporadziÅ‚asobieztymzadaniem.NastÄ™pnytestbyÅ‚trudniejszy:naukowcy postawili przedwronami dwa zestawy. JedenstanowiÅ‚ypo prostu dwa po-jemniki,drugi - pojemnikipoÅ‚Ä…czonezesobÄ…w niewidocznysposób pod blatemstoÅ‚u,cosprawiaÅ‚o, żewrzucanie kamykówdo jednego z nichpodnosiÅ‚opoziom wody w drugim. Dzieci dosiódmego rokużycianieodgadÅ‚y,gdziewrzucaćkamyki, bysmakoÅ‚yk wypÅ‚ynÄ…Å‚nagórÄ™.Za to jedna z wronporadziÅ‚asobiez tym znakomicie.Cale badaniezarejestrowaÅ‚ykamery naukowców. Odniesie-•nie do nagrania zamieszczamypowyżej.KobietymrugajÄ…dwa·razyczęściej niżmężczyźni.3i~~iI7--~~~~~~~~I
[ Pobierz całość w formacie PDF ]